مقایسه تجربی سنجه دینداری برگرفته از مدل ام. آر. پی. آی. با دوسنجه متداول دیگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه شاهد

2 کارشناس‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه شاهد

چکیده

یکی از اشکالاتی که معمولاً بر سنجه‌های دینداری موجود در جامعه ما وارد می‌شود آن است که اغلب این سنجه‌ها مبتنی بر جهان‌بینی اسلامی نیستند. از آنجا که دینداری برحسب رویکرد و محتوای متفاوت ادیان، تعاریف متفاوتی می‌پذیرد، لازمه مفهوم‌سازی دقیق آن است که در هر دینی از جمله اسلام الگوهای بومی طراحی شود. از جمله الگوهایی که توسط مسلمانان برای سنجش دینداری طراحی شده، مدل ام. آر. پی. آی. است که در سال 2007 در مالزی طراحی شده است. در این مطالعه برآنیم تا ضمن هنجاریابی ام. آر. پی. آی. در میان جوانان ایرانی، به‌صورت تجربی آن را با سنجه‌های دکتر شجاعی‌زند و سنجه برگرفته از مدل گلاک و استارک در یک جمعیت واحد مقایسه نمائیم. این کار با روش پیمایش در جامعه آماری دانشجویان دانشگاه تهران و با نمونه 391 نفر صورت گرفته است. برمبنای نتایج پژوهش، اولاً سنجه ام. آر. پی. آی، حائز شرایط علمی یک مقیاس است و ثانیاً از نظر میزان دینداری و رابطه دینداری با متغیرهای زمینه‌ای، داده‌های به‌دست آمده برای هر سه سنجه تقریباً یکسان است. ضرایب همبستگی اسپیرمن بین نمرات سنجه‌ها حاکی از اعتبار بالای سنجه‌هاست، به‌طوری که ضریب همبستگیِ ام. آر. پی. آی. با سنجه گلاک، 0/756 است و در سطح معناداری بسیارمطلوب (s=0/000) قرار دارد.

کلیدواژه‌ها