گونه شناسی مطالعات ایرانی در قلمرو جهانی شدن/ سازی آموزش عالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مطالعات مدیریت آموزش عالی مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران

10.22034/jsfc.2021.233608.2100

چکیده

جهانی‌شدن/ سازی به پدیده‌ای بدل شده است که همچنان بر بسیاری از قلمرو‌های کنش کنونی بشر سایه انداخته است. از این‌رو، ژر‌ف‌کاوی درباره رهاورد‌های خوانش‌های گوناگون از این پدیده که به گفتمان‌‌ها و کنش‌های ناسازواری انجامیده است گریزناپذیر به‌نظر می‌رسد. هدف این مقاله، دریافت سوگیری مطالعات ایرانی در قلمرو جهانی‌شدن/ سازی آموزش‌عالی است. نخست با بازنگری ادبیات نظری، چارچوبی برای گونه‌شناسی فراهم شد. در گام دوم، پس از غربال روشمند از میان 70 مقاله، 29 مقاله برای بازکاوی، برگزیده شد. یافته‌‌ها برپایه بازکاوی محتوایی به گونه‌شناسی سه‌گانه‌ای از این مطالعات انجامید: مطالعات همسو با رویکرد نولیبرال (55 درصد)، مطالعات بازمانده از بازشناسی دو رویکرد یا آشفته (38 درصد) مطالعات نقادانه/ دگراندیشانه (7 درصد). بر پایه الگو‌های گونه‌شناسی دانشگاهی، مطالعات بازکاوی شده، در دوگونه دانشگاه پژوهشی/ پایدار و نهاد‌های آموزش‌عالی صنفی/ شرکتی/ بنگاهی جای گرفتند. رهیافت‌های چنین داده‌هایی کم و بیش، می‌تواند روشنگر برخی از کاستی‌‌ها و دشواری‌های آموزش‌عالی ایران در رویارویی با پدیده جهانی‌شدن/ سازی انگاشته شود که در چارچوب دو پرسش پژوهشی، پایان بخش این مقاله است. 

کلیدواژه‌ها