نسبت نظریه فرهنگستان علوم اسلامی درباره علم دینی با واقع‌گرایی معرفت‌شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو گروه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

مقاله حاضر به بررسی این مسئله می‌پردازد که مبانی معرفت‌شناختی نظریه فرهنگستان علوم اسلامی (با تأکید بر آراء سیدمحمدمهدی میرباقری) درباره علم دینی چه نسبتی با واقع‌گرایی دارد؟ نشان خواهیم داد که اراده‌گرایی به‌عنوان مبنای معرفت‌شناختی نظریه علم دینی فرهنگستان علوم اسلامی نه‌تنها به نفی واقع‌گرایی (کاشفیت از واقع) و در نتیجه نسبیت‌گرایی منتهی می‌شود، بلکه ادعا‌های واقع‌‌گرایانه این مجموعه را در حوزه‌‌های خداشناسی و انسان‌شناسی با تعارض روبرو می‌کند. این مجموعه می‌تواند با اتخاذ دیدگاه‌‌های معتدل در زمینه واقع‌گرایی (در مقابل واقع‌گرایی خام) ضمن دفاع از تأثیر کیفیت اراده بر کیفیت ادراک، از این نتایج نامطلوب برحذر باشد.

کلیدواژه‌ها