فن‌سالاری در سیاست‌گذاریِ علم و تکنولوژی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه علم و فنّاوری پژوهشگاه علوم انسانی

چکیده

توسعه در تمام مراحل تهیه چشم‌انداز و راهبرد و پیاده‌سازی نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری و مدیریت است. نشان می‌دهیم که تقسیم‌کار و تخصصی‌شدن علوم در کنار برخی فلسفه‌ها، نفوذ تهدیدآمیز تکنوکراسی در سیاست‌گذاری‌ها را در بر دارد؛ تکنوکراسی در نهایت باعث می‌شود توسعه در جهت رفاه عموم مردم شکل نگیرد. به همین دلیل برای توسعه و پیشرفتِ مناسب و بومی نیازمند نهادها و رویکردها و زمینه‌های فلسفی هستیم که بستر مناسبی برای امکان نقد و اصلاح سیاست‌گذاری‌ها فراهم کند.

کلیدواژه‌ها


1. پوپر، کارل. (1380). جامعه باز و دشمنان آن. عزت‌الله فولادوند. انتشارات خوارزمی.
2. تولستوی، لئو. (1364). هنر چیست؟. کاوه دهگان. تهران: انتشارات امیرکبیر.
3. دی‌یر، پیتر. (1388). تاریخ علم. عبدالحسین آذرنگ و نگار نادری. تهران: انتشارات سخن.
4. روسو، ژان ژاک. (1341). قرارداد اجتماعی. غلامحسین زیرک‌زاده. تهران: انتشارات سهامی چهر.
5. شریعتی، علی. (1356). «مسئولیت شیعه بودن»، در شیعه. مجموعه آثار علی شریعتی. شماره 7. انتشارات حسینیه ارشاد.
6. کاپلستون، فردریک. (1387). تاریخ فلسفه: از ولف تا کانت. جلد 6. اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش.
7. کوهن، توماس. (1375). اصطکاک اساسی: نقش سنت و ابداع در تحقیق علمی. در شاپور اعتماد. دیدگاه‌ها و برهان‌ها. نشر مرکز.
8. مارکس، کارل. (1387). دست‌نوشته‌های اقتصادی و فلسفی ۱۸۴۴. حسن مرتضوی. انتشارات آگاه.
9. منصوری، رضا. (1384). ایران را چه کنم؟: ساماندهی و نابسامانی‌‌های توسعه علمی. انتشارات کویر.
10. منصوری، رضا. (1386). مفهوم سنتی علم و عواقب آن. روزنامه اعتماد. 29 شهریور 1386.
11. Agassi, J. (1966). The Confusion between Science and Technology in the Standard Philosophies of Science. Technology and Culture. Vol. 7. No. 3. pp. 348-366.
12. Agassi, J. (1974). Modified Conventionalism Is more Comprehensive than Modified Essentioanlism. in Schilpp A. (ed.). The Philosophy of Karl Popper. Vol II. La Salle Illinois. Open Court. pp. 693-696.
13. Agassi, J. (1981). Science and Society. Boston Studies in the Philosophy of Science. Springer.
14. Agassi, J. (2014). Popper and His Popular Critics. Springer.
15. Agassi, J. & Jarvie. (2008). A Critical Rationalist Aesthetics. Amsterdam - New York: NY.
16. Bartley, W. W. (1964). Rationality Versus the Theory of Rationality. in Mario Bunge. (ed.). The Critical Approach to Science and Philosophy. London: Collier–Macmillan, 1964; New York: The Free Press of Glencoe. pp. 3–31.
17. Dusek, V. (2006). Philosophy of Technology: An Introduction. Blackwell Publishing.
18. Feyerabend, P. (1975). Against Method: Outline of an Anarchistic Theory of Knowledge. London: New Left Books.
19. Kuhn, T. (1970). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago Press.
20. Polanyi, M. (1958). Personal Knowledge, Towards a Post-Critical Philosophy. London: Routledge.
21. Popper, K. (1962). Conjecture and Refutations: The Growth of Scientific Knowledge. New York & London: Basic Books.
22. Popper, K. (1970). Normal Science and its Danger. in I. Lakatos & Musgrave. eds. in Criticism and the Growth of Knowledge. Cambridge: Cambrige University Press. pp. 51-58.
23. Popper, K. (1971). Open Society and Its Enemies. Princeton University Press. Vol. 2.
24. Popper, K. (1974). Reply to My Critics, in Schilpp A. (ed.) (1974). The Philosophy of Karl Popper. Vol II. La Salle Illinois. Open Court. p. 1114.
25. West, E. G. (1969). The Political Economy of Alienation: Karl Marx and Adam Smith. in Oxford Economic Papers. New Series. Vol. 21. No. 1. pp. 1-23.