دین ایدئولوژیک در فضا و شرایط قبل از انقلاب، در بین روشنفکران دینی جامعه ایران مطرح شد. علی شریعتی به‌عنوان مؤثرترین روشنفکر دینی زمان خویش، ایده اسلام به‌مثابه ایدئولوژی را به‌شکل مؤثر ارائه کرد. نگرش ایدئولوژیک به دین و ضرورت آن اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی در ایران، مخصوصاً از دهه 60 شمسی به بعد، دستخوش تردید و تنازلاتی جدی گردید و خود به محملی بدل شد برای نقد قدرت حاکم از سوی برخی از روشنفکران دینی. عبدالکریم سروش شاخص‌ترین چهره روشنفکری دینی دوره پس از انقلاب بود که به نقدِ دین ایدئولوژیک پرداخت. این تحقیق به‌دنبال تشریح دلیلی و تبیین علّی فراز و فرود درک ایدئولوژیک از دین در دو مقطع مذکور و در اندیشه‌های شریعتی و سروش بوده است و این کار را با استفاده از روش تحلیل محتوا و تبارشناسی و بررسی شاخص‌هایی چون: پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، منابع فکری و حلقه اجتماعی این دو متفکر و ملاحظه شرایط تاریخی ـ اجتماعی تأثیرگذار در این دو مقطع به‌انجام رسانده است. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، مجموعه عوامل دلیلی و علّی مشخصی در فراز و فرود درک ایدئولوژیک از دین مؤثر بوده است و تغییر مناسبات میان دین و قدرت در آن، حائز اهمیت می‌باشد.
عربی ستوده‌آرانی, طاهره, & شجاعی‌زند, علیرضا. (1392). تبیین جامعه‌شناختی فراز و فرودِ درک ایدئولوژیک از دین. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ, 6(21), 35-55.
MLA
طاهره عربی ستوده‌آرانی; علیرضا شجاعی‌زند. "تبیین جامعه‌شناختی فراز و فرودِ درک ایدئولوژیک از دین". فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ, 6, 21, 1392, 35-55.
HARVARD
عربی ستوده‌آرانی, طاهره, شجاعی‌زند, علیرضا. (1392). 'تبیین جامعه‌شناختی فراز و فرودِ درک ایدئولوژیک از دین', فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ, 6(21), pp. 35-55.
VANCOUVER
عربی ستوده‌آرانی, طاهره, شجاعی‌زند, علیرضا. تبیین جامعه‌شناختی فراز و فرودِ درک ایدئولوژیک از دین. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ, 1392; 6(21): 35-55.
)