راهبرد‌های سینمای هالیوود در پایش فرهنگ بینندگان؛ تحلیل‌ گفتمان پویانمایی لوراکس براساس انگاره هم‌جوارسازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه مطالعات بین‌المللی جیلین، دانشکده زبان‌های شرقی، گروه زبان فارسی، چانگ چون، چین

2 دانشیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور

3 استاد گروه زبان‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

این مقاله به واکاوی شگرد‌های گفتمان‌سازیِ سینمای هالیوود هنگام معرفی مشکلات زیست‌محیطی و راه‌حل‌های پیشنهادی در پویانمایی لوراکس می‌پردازد. پژوهش پیش‌رو توصیفی ـ تحلیلی است و در آن با بهره‌گیری از انگاره هم‌جوارسازی و خوانش انتقادیِ گفتمانِ نظامِ جهانیِ سرمایه‌داری، از ساز و کار‌های تثبیت و تحکیم نظام معنایی گفتمان غرب رمزگشایی می‌شود. پویانمایی لوراکس که بازنموده‌ای از این گفتمان است تلاش دارد نمایی تازه از معضلات فراگیر زیست‌محیطی، مقصرین، مسئولیت‌ها و راه‌حل‌ها فراروی بیننده قرار دهد. اما یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مشکلات زیستی، مثل قطع درختان و آلودگی هوا، صرفاً بهانه‌ای است برای مشروعیت‌بخشی به گفتمان مصرف‌گرایی، بازاریابی برای شرکت‌های چندملیتی و مهم‌تر از همه، اشاعه اومانیسم. بازنمایی مؤمنین به خدا و نبوت در این پویانمایی به‌صورت موجوداتی مسلوب‌الاختیار و درمانده است. اما اومانیسم با بیان روشن‌تر، نیرومندتر و شگرف‌ترِ اندیشه‌ها و توانمندی‌های انسان مستقل، قهرمان خود را تا قلمرو اثیری الاهگان عروج می‌دهد تا در آنجا موضوع تأمل تماشاگرانه بینندگان باشد. بیننده این پویانمایی در پایان درمی‌یابد که برای اولین‌بار در تاریخ جهان، گفتمان غرب در قالب یک نظام دادگر جهانی پدیدار شده است که برآیند «گرایش‌ها و تمایلات عمیق جهان اجتماعی» است و می‌تواند بدون نیاز به هدایت الهی، گزینه‌های گوناگون معنابخشی به زندگی سعادتمند را در اختیار انسان ‌گذارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Hollywood Cinema’s Strategies for Monitoring the Audience Culture: Discourse Analysis of the Lorax Animation Based on the Juxtaposition Idea

نویسندگان [English]

  • Akbar Shirini 1
  • Maryam Sadat Ghiasian 2
  • Ali Afkhami Oghada 3
  • Mohammad Reza AhmadKhani 2
1 Jilin International Studies University, School of Oriental Languages, Department of Persian,
2 Associate Professor, Department of Linguistics, Payame Noor University, Tehran
3 Professor, Department of Linguistics, University of Tehran
چکیده [English]

This paper is concerned with analyzing the tricks of the Hollywood Cinema’s discourse formation when introducing the environmental problems and their proposed solutions in the Lorax animation. Descriptive-analytical research method was employed and by using the idea of juxtaposition and critical reading of the discourse of capitalist global system, the mechanisms of stabilization and consolidation of the Western semantic discourse system was decoded or deciphered. The Lorax animation, which is a representation of this discourse, tries to present a new profile of widespread environmental problems, culprits, responsibilities and solutions to the audience. But, the findings of this research show that environmental problems, like cutting the trees and air pollution, are just an excuse for legitimization of consumerist discourse, marketing for multinational corporations, and more importantly, promotion of humanism. Believers and theists in this animation are represented as impotent and helpless beings. But, through a clearer, more powerful, and deeper expression of thoughts and abilities of independent human being, humanism uplifts its hero to the etheric domain of gods until he/she becomes the subject of observational reflection of the audience. At the end of this animation, the audience will find out that for the first time in the world history, the Western discourse has appeared in the form of a just global system that is the output of “the profound orientations and tendencies of the social world,” and, without any need to the divine guidance, can provide man with various options of semanticization of a happy life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Animation
  • Discourse Analysis
  • Hollywood Cinema’s
  • Humanism
  • Juxtaposition

مراجع

1. آقاگل‌زاده، فردوس. (1385). تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 
2. آقاگل‌زاده، فردوس و مریم‌السادات غیاثیان. (1386). رویکرد‌های غالب در تحلیل گفتمان انتقادی. زبان و زبان‌شناسی. شماره 3.
3. آقاجانی، زهرا. (1393). تحلیل نشانه‌شناختی فیلم بدون دخترم هرگز. نقد ادبی. سال 1. شماره 1.
4. بشیر، حسن و علی اسکندری. (1392). بازنمایی خانواده ایرانی در فیلم سینمایی یه حبه قند. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. دوره ششم. شماره 2.
5. توسلی، مجید و بشیر اسماعیلی. (1392). بررسی جایگاه سینمای هالیوود در دیپلماسی رسانه‌ای آمریکا: بازنمایی، هژمونی فرهنگی و پیشبرد. فصلنامه تحقیقات سیاسی بین‌المللی. شماره شانزدهم. 
6. جمادی، سیاوش. (1388). صنعت فرهنگ و رسانه‌های تکنیکی. ماهنامه حکمت و معرفت. شماره 4. 
7. خسروی، کمال. (1395). نقد دیالکتیک دستگاه‌مند؛ همراه با آثاری از هانس ـ گئورگ بکهاوس، هلموت رایشلت، ولفگانگ فریتزهاگ. تهران: نشر چشمه. 
8. دبیرمقدم، محمد. (1387). زبان‌شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی. تهران: انتشارات سخن. 
9. دیویس، تونی. (1393). اومانیسم. عباس مخبر. چاپ پنجم. تهران: نشر مرکز. 
10. راودراد، اعظم و معصومه تقی‌زادگان. (1392). سپیده یا الی....؟ خوانش انتقادی فیلم درباره الی. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. سال نهم. شماره 31. 
11. ژیژک، اسلاوی. (1393). عینیت ایدئولوژی. علی بهروزی. چاپ دوم. تهران: طرح نو.
12. سلطانی گردفرامرزی، مهدی و عبدالله بیچرانلو. (1391). بازنمایی مصرف در فیلم‌های سینمایی دوره دفاع مقدس. فصلنامه مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات. سال سیزدهم. شماره 17.
13. سلطانی، سیدعلی‌اصغر. (1384). قدرت، گفتمان و زبان؛ سازوکار‌های جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران. تهران: نشر نی. 
14. سیس، تئودور. (1393). لوراکس. رضی هیرمندی. چاپ سوم. تهران: انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. 
15. سیس، تئودور. (1395). لوراکس. مریم کاظمی. چاپ دوم. تهران: آشنایی.
16. شیرینی، اکبر. (1386). تأثیر عوامل گفتمانی بر تجلی عناصر زبانی در متون مطبوعاتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور تهران. 
17. شیرینی، اکبر. (1397). بررسی راهکار‌های مصرف‌گرایی در گفتمان جهانی‌سازی: مطالعه موردی سینمای کودکان و نوجوانان هالیوود. پایان‌نامه دکتری. دانشگاه پیام نور تهران. 
18. شیرینی، اکبر؛ مریم‌السادات غیاثیان؛ علی افخمی و محمدرضا احمدخانی. (1397). تحلیل پویانمایی آقای فاکس شگفت‌انگیز براساس رویکرد چندوجهیت. دوماهنامه جستار‌های زبانی. جلد 9. شماره 2.
19. فالزن، کریستوفر. (1382). فلسفه به روایت سینما. ناصرالدین تقویان. تهران: قصیده‌سرا. 
20. فـرکلاف، نورمن. (1379). تحلـیل انتقادی گـفتمان. گـروه مترجمـان. تـهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها. 
21. فهیم، منصور و آزاده نادری‌جم. (1391). تحلیل گفتمانی فیلم‌نامه فیلم کافه ستاره. مجله زن در فرهنگ و هنر. دوره ‌4. شماره 4.
22. قنبری برزیان، علی. (1396). تأثیر فراغت مجازی و بازی‌های رایانه‌ای بر هویت دینی نوجوانان. مطالعات فرهنگ ارتباطات. دوره 18. شماره 39.
23. محمدپور، احمد. (1391). مطالعه نشانه‌شناختی بازنمایی زن در فیلم‌های سینمایی ایران؛ مطالعه موردی: فیلم‌های سگ‌گشی، چهارشنبه‌سوری و کافه ترانزیت. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. سال هشتم. شماره 29. 
24. یاراحمدی، لطف‌الله. (1383). گفتمان‌شناسی رایج و انتقادی. تهران: هرمس. 
25. Azaini, A. A. M. & Y. A. A. Khaled. (2017). Examining the Effectiveness of Animated Cartoon as Brand Awareness in TV Advertisement: Evidence from Survey in Malaysia and Jordan. International Journal ov Bussiness and Society. 18(3).
26. Bernstein, B. (1971). Class, Codes and Control: Theoretical Studies towards a Sociology of Language. London: Routledge & Kegan Paul.
27. Bizzell, P. & B. Herzberg. (2000). The Rhetorical Tradition: Readings from Classical Times to the Present. NY: Bedford/St. Martin’s.
28. Bourdieu, P. (1997). Outline of a Theory of Practice. Cambridge: Cambridge University Press. 
29. Bucholtz, M. (2011). Race and the Re-Embodied Voice in Hollywood Film. Language and Communication. 31(3).
30. Cap, P. (2005). Language and Legitimization: Developments in the Proximization Model of Political Discourse Analysis. Lodz Papers in Pragmatics 1. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
31. Cap, P. (2013). Proximization: the Pragmatics of Symbolic Distance Crossing. Amsterdam: John Benjamins. 
32. Chappell, S. G. (2013). Plato on Knowledge in the Theaetetus. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Stanford: Stanford University Press.
33. Chilton, P. (2004). Analysing Political Discourse: Theory and Practice. London: Routledge.
34. Chilton, P. (2011). Still something missing in CDA. Discourse Studies. No. 13. 
35. Crogan, P. (2017). San Andreas and the Spiraling of the Analogico-Digital Animated image. Animation: An Interdisciplinary Journal. 12(3).
36. Dowing, M. (1997). Language and Function. Bloomington: Indiana University Press.
37. Fairclough, N. (1989). Language and Power. London: Longman. 
38. Fairclough, N. (1992). Discourse and Social Change. London: Polity Press. 
39. Fairclough, N. (1993). Critical Discourse Analysis and the Marketisation of Public Discourse. Discourse and Society. 4(2).
40. Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity. Cambridge: Polity. 
41. Givon, T. (1984). Syntax: A Functional-Typological Introduction. Vol. 2. Amsterdam: John Benjamins. 
42. Halliday, M. A. K. (1985). An Introduction to Functional Grammar. London: Edward Arnold.
43. Harris, Z. (1952). Discourse Analysis. Language. 
44. Hetter, K. (2012). Is the Lorax Message What People Need? Cable News Network. Retrieved from http: //www.cnn.com/2012/03/13/living/lorax-movie/index.html.
45. Ingram, D. (2004). Green Screen: Environmentalism and Hollywood Cinema. Exeter: University of Exeter.
46. Ivans, K. (2007). Passivization. New York: Verso.
47. Kellner, D. (1995). Media culture. New York, NY: Routledge.
48. Kline, D & T. R. Cole. (2018). Toward a New Humanism in the Age of Anthropogenic Climate Change: On Sylvia Wynter. Encyclopedia of Anthropocene. No. 4.
49. Lakoff, G. (1987). Women, Fire and Dangerous Things: What Categories Reveal about the Mind. Chicago, IL: University of Chicago Press.
50. May, T. (1993). Aspects of Repetition in Discourse. Working Papers in Linguistics. . Melbourne: University of Melbourne. 
51. McDonagh, P. & P. Brereton. (2010). Screening not Greening: An Ecological Reading of the Greatest Business Movies. Journal of Macromarketing. 30(2).
52. Moore, E. E. (2015). Green Screen or Smokescreen? Hollywood’s Messages about Nature and the Environment. Environmental Communication. https://doi.org/10.1080/17524032.2015.1014391. 
53. Nash Information Services. (2017). 2016 Domestic Grosses. Retrieved from http://www.boxofficemojo.com/yearly/chart/?view2=worldwide&yr=2016.
54. Paik, P. Y. (2016). A Tale Humans Cannot Tell: on Jin-Roh: The Wolf Brigade. Animation: an Interdisciplinary Journal. 11(1).
55. Perea, K. (2017). Girls Cartoons and the Role of Women as Television Executives in the 1990s. Refractory: A Journal of Entertainment Media. No. 29.
56. Perea, K. (2018). Gender and Cartoons from Theaters to Television: Feminist Critique of the Early Years of Cartoons. Animation: An Interdisciplinary Journal. 13(1).
57. Rovello, G.; S. Brambilla; G. Cesana. & M. A. Riva. (2016). Omar Sharif, Doctor Zhivago and Hollywood Interpretation of AMI. Animation: An Interdisciplinary Journal. No. 214.
58. Searle, J. (2010). Making the Social World. Oxford: Oxford University Press.
59. Seuss, G. T. (1971). The Lorax. New York: Random House. 
60. Slence, D. F. R. (2014). Human Rights, Religion, and Violence: Strategies of Moroccan Activists Fighting Violence Against Women. Social and Behavioral Sciences. No. 161. 
61. Steinberg, M. (2017). Media Mix Mobalization: Social Mobalization and Yo-Kai Watch. Animation: An Interdisciplinary Journal. 12(3).
62. Van Dijk, T. A. (1998). Ideology: An Interdisciplinary Approach. London: Sage.
63. Van Dijk, T. A. (2006). Discourse and Manipulation. Discourse & Society. 17(3).
64. Van Dijk, T. A. (2008a). Discourse and context. A sociocognitive approach. Cambridge, UK New York: Cambridge University Press. 
65. Van Dijk, T. A. (2016). Sociocognitive Discourse Studies. Chapter to Appear in Handbook of Discourse Analysis. J. Richardson & J. Flowerdew. (Eds). London: Routledge. 
66. Van Leeuwen, T. (1996). The Representation of Social Actors. In Text and Practice. C. R. Caldas (Ed.). London: Routledge.
67. Wodak, R. (2007). Pragmatics and Critical Discourse Analysis: A Cross-Disciplinary Analysis. Pragmatics and Cognition. No. 15.
68. Yang, Sh.; Sh. Lin; J. R. Carlson. & W. T. Ross. (2016). Brand Engagement on Social Media: Will Firms’ Social Media Efforts Influence Search Engine Advertising Effectiveness?. Journal of Marketing Management. 32(5–6).
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ
دوره 13، شماره 52
بهمن 1399
صفحه 7-38

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار