رابطه علم و فنّاوری از منظر سیاست‌گذاری، آموزش مهندسی و حوزه عمومی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران

2 دانشیار سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران

چکیده

علم و فنّاوری در جهان امروز دارای نقشی کلیدی در اکثر حوزه‌هاست. این نقش به‌ویژه در سه حوزه سیاست‌گذاری، آموزش مهندسی و فضای عمومی از اهمیت بسیار برخوردار است. از این‌رو چیستی و چگونگی رابطه بین آنها اهمیت فراوانی دارد. در باور عمومی غالب رابطه این دو بدین‌صورت تعریف می‌شود که فنّاوری همان علم کاربردی است. هدف ما در این نوشته بررسی و نقد این باور از طریق استدلالات نظری و تجربی است. نشان داده می‌شود که این خوانش از رابطه علم و فنّاوری درست و دقیق نیست و نیازمند بازبینی و بازتعریف است. در انتها نیز پیشنهادهایی برای حالات بدیل رابطه بین علم و فنّاوری مطرح می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between Science and Technology from the Perspective of Policymaking, Engineering Education and Public Sphere

نویسندگان [English]

  • Ali Chaparak 1
  • Hojjatollah Hajihosseini 2
1 PhD Student, Faculty of Modern Sciences and Technologies, University of Tehran
2 Associate Professor, Scientific and Industrial Research Organization of Iran
چکیده [English]

Science and technology play a key role in most fields in the world today. This role is particularly very crucial in the fields of policymaking, engineering education and public sphere. Hence, the nature and quality of their relationship is very important. With regard to the relationship between the two, public opinion often maintains that technology is applied science. The main objective of this paper is to study and critically review the said belief through theoretical and empirical arguments. Attempts have been made to show that this reading of the relationship between science and technology is not correct nor is it precise and hence requires revision and redefinition. Finally, some suggestions are given regarding the alternative type of relationship between science and technology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Science
  • technology
  • Policymaking
  • engineering education
  • Public Sphere

مراجع

1. آیدی، دن. (1377). هنر و فنّاوری؛ فلسفه پدیدارشناختی هایدگر درباره فنّاوری. شاپور اعتماد. در: فلسفه تکنولوژی. تهران: نشر مرکز.
2. ذاکرصالحی، غلامرضا و امین ذاکرصالحی. (1388). تحلیل محتوای پیش‌نویس نقشه جامع علمی کشور و پیشنهاد الگوی ارزیابی آن. سیاست علم و فنّاوری. سال دوم. شماره 2. تابستان.
3. زیباکلام، سعید و مهدی احمدی. (1390). رابطه علم و فنّاوری: طرح و نقد الگوی «فنّاوری به‌مثابه علم کاربردی». سیاست علم و فنّاوری. سال سوم. شماره 4. تابستان.
4. فایرابند، پل. (1375). افسانه‌های پریان: علیه روش و نتایج؛ دیدگاه‌ها و برهان‌ها. شاپوراعتماد. تهران: نشر مرکز.
5. فینبرگ، آندرو. (1393). ‌هایدگر، مارکوزه و فلسفه تکنولوژی. میثم عالیپور. http://www.sfu.ca/…rcuse,PhilosophyofTech_farsi.pdf
6. قانعی‌راد، سیدمحمدامین و ابوالفضل مرشدی. (1390). پیمایش فهم عمومی از علم و فنّاوری: مطالعه موردی شهروندان تهرانی. سیاست علم و فنّاوری. سال سوم. شماره 3. بهار.
7. واعظ‌زاده، صادق. (1389). مقدمه‌ای بر تعیین سیاست‌ها و راهبر‌های ملی علم و فنّاوری. نخستین کنفرانس توسعه و ترویج استاندارد.
8. هابرماس، یورگن. (1373). علم و فنّاوری در مقام ایدئولوژی. سیدعلی مرتضویان. ارغنون. شماره 1.
9. ‌هایدگر، مارتین. (1377). پرسش از فنّاوری. شاپور اعتماد. فلسفه تکنولوژی. تهران: نشر مرکز.
10. هابرماس، یورگن. (1388). فنّاوری و جهان‌زیست اجتماعی. حسین علی نوذری. ماهنامه اطلاعات حکمت و معرفت. شماره 43.
11. Boon, M. (2009). Instruments in Science and Technology. In: Edited by J. K. B. Olsen; S. A. Pedersen & V. F. Hendricks. A Companion to the Philosophy of Technology. Blackwell Publishing Ltd.
12. Bucciarelli, L. L. (2009). Engineering Science. In: Edited by J. K. B. Olsen; S. A. Pedersen & V. F. Hendricks. A Companion to the Philosophy of Technology. Blackwell Publishing Ltd.
13. De Vries, M. J. (1996). Technology Education: Beyond the “Technology is Applied Science” Paradigm. Journal of Technology Education. Vol. 8. N. 1. 1-6.
14. Ihde, D. (2009). Technology and Science. In: Edited by J. K. B. Olsen; S. A. Pedersen & V. F. Hendricks. A Companion to the Philosophy of Technology. Blackwell Publishing Ltd.
15. Meijers, A. W. & M. J. De Vrie. (2009). Technological Knowledge In: Edited by J. K. B. Olsen; S. A. Pedersen & V. F. Hendricks. A Companion to the Philosophy of Technology. Blackwell Publishing Ltd.
16. Pitt, J. C. (1994). Experiments and Scientific Change. Syntheses. Vol. 99. 1-136
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ
دوره 9، شماره 34
موضوع این شماره: مطالعات راهبردی فنّاوری
شهریور 1395
صفحه 45-61

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار