آسیب‌شناسی فرایند تولید و توزیع محصولات قرآنی کودک در بازار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری دین‌پژوهی دانشگاه ادیان و مذاهب قم

2 دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی توسعه دانشگاه آزاد اسلامی

3 استادیار پژوهشگاه علوم و فنّاوری اطلاعات ایران(ایرانداک)

چکیده

کارکرد اصلی محصولات قرآنی در حوزه کودکان، انتقال معارف و آموزه‌های قرآنی با سبکی نوآورانه و خلاقانه است. محصولات قرآنی نظیر دیگر محصولات فرهنگی، در بازار تولید و توزیع می‌شوند. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون به دنبال کشف و برساخته‌کردن آسیب‌های فرایند تولید و توزیع این محصولات است. از این‌رو، براساس روش نمونه‌گیری هدفمند، 20 نفر از کنشگران اصلی این حوزه انتخاب شد و داده‌های پژوهش از طریق مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری گردید. براساس یافته‌های پژوهش، آسیب‌های فرایند تولید و توزیع محصولات قرآنی در هفت دسته و در سه بعد فرایندی، ساختاری و محیطی قرار دارد و در این عرصه‌ها قابل مشاهده است: تدوین اسناد بالادستی و آیین‌نامه‌های رسمی، سیاست‌گذاری و تعیین خط‌مشی‌های راهبردی، نظام‌سازی، سازوکار حمایت‌های مالی و بودجه‌ای، خلق دانش، خلاقیت و نوآوری، بازاریابی و نگرش‌های ناظر به محصول.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Pathological Study of the Process of Production and Distribution of Qur’anic Materials for Children in the Market

نویسندگان [English]

  • Majid Ja’farian 1
  • Reyhaneh Tamizifar 2
  • Somayeh Labafi 3
1 PhD (Religious Studies), University of Religions and Religious Denominations, Qom
2 PhD (Sociology of Development) Islamic Azad University
3 Assistant Professor, Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IranDoc)
چکیده [English]

The main function of Qur’anic materials for children is to impart Qur’anic teachings and knowledge through an innovative and creative method. Qur’anic materials, like other cultural products, are produced and distributed in the market. Through a qualitative approach and content analysis, this research aims to construct the impediments of the process of production and distribution of these products. Targeted sampling method was employed and 20 activists of this field were selected. The data was collected through semi-organized in-depth interviews. Based on the findings of the research, the impediments of the process of production and distribution of Qur’anic materials include seven groups as well as three dimensions, i.e. procedural, structural and environmental. They are visible in the following fields: Preparation of upstream documents and official regulations, policymaking and developing strategic policies, system building, mechanisms for financial supports and allocation of budget, creation of knowledge, creativity and innovation, marketing, and product-oriented attitudes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pathology
  • Production
  • Distribution
  • Qur’anic Materials
  • Child
  • Trifurcated Model
1 استراوس، آنسلم و جولیت کربین. (1391). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. ابراهیم افشار. چاپ دوم، تهران: نشر نی.
2 آقازاده، هاشم و محمد ناطق. (1387). موقعیت‌یابی رقابتی شرکت در بازار‌های هدف. مجله کار و جامعه. شماره 96 و 97.
3. بیانات مقام معظم رهبری در خصوص فعالیت‌های قرآنی در سطح کشور.
4. پهلوان، چنگیز. (1381). مجموعه مقالات توسعه فرهنگی. احمد صبوری و شهر آشوب امیرشاهی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.
5. خسروپناه، عبدالحسین. (1384). آسیب‌شناسی جامعه دینی. قم: نشر معارف. 
6. دانایی‌فرد، حسن. (1388). تحلیلی بر موانع تولید دانش در حوزه علوم انسانی: رهنمود‌هایی برای ارتقای کیفیت ظرفیت سیاست ملی علم ایران. مجله سیاست علم و فنّاوری. شماره 1.
7. دبیرخانه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی. (1394). مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی به‌انضمام اهم مصوبات قرآنی مراجع قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری کشور.
8. رضائیان، علی. (1379). مبانی سازمان و مدیریت. تهران: انتشارات سمت.
9. رضایی، علیرضا. (1387). آسیب‌شناسی فرهنگی، تبیین مفهومی، نظری و راهبردی. مجله مهندسی فرهنگی. سال دوم. شماره 17 و 18.
10. رهنمائی، سیداحمد. (1378). آسیب‌شناسی فرهنگی. فصلنامه معرفت. شماره 30.
11. ستوده، هدایت‌اله. (1385). آسیب‌شناسی اجتماعی (جامعه‌شناسی انحرافات). تهران: نشر آوای نور.
12. سعیدی‌پور، بهمن؛ طیبه آسوده و محمدعلی آسوده. (1390). صنعت فرهنگ، مقاله ارائه‌شده در همایش ملی صنایع فرهنگی و نقش آن در توسعه پایدار. کرمانشاه: دانشگاه آزاد اسلامی.
13. کمسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی. (1395). سند راهبردی توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآنی.
14. صالحی، ابوالفضل. (1393). ارزیابی شبکه تأمین در صنایع فرهنگی؛ مورد مطالعه محصولات قرآنی کودکان و نوجوانان. پایان‌نامه ارشد دانشگاه امام صادقعلیه‌السلام.
15. صالحی‌امیری، سیدرضا. (1393). آسیب‌شناسی فرهنگی در ایران. تهران: انتشارات ققنوس.
16. صدیق‌سروستانی، رحمت‌الله. (1386). آسیب‌شناسی اجتماعی. تهران: انتشارات آن.
17. عبیری، غلامحسن. (1387). مدیریت خروج از بحران شفاف‌سازی، شبکه‌سازی و سیاست‌گذاری. مجله بانک و اقتصاد. شماره 94.
18. فریدونی، محمدحسین و محمدوحید شیخ‌بهایی. (1392). آشنایی با منشور توسعه فرهنگ قرآنی. شورای‌عالی انقلاب فرهنگی. دبیرخانه معاونت مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی.
19. فیلیپ کاتلر و گری آرمسترانگ. (1391). اصول بازاریابی. بهمن فروزنده. اصفهان: انتشارات آموخته.
20. فلیک، اووه. (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی. هادی جلیلی. چاپ پنجم. تهران: نشر نی.
21. قرباغیان، مرتضی. (1376). فرهنگ اقتصاد و بازرگانی. تهران: رسا
22. محمدپور، احمد؛ مهدی رضایی؛ لطیف پرتوی و رسول صادقی. (1388). بازسازی معنایی تغییرات خانواده به‌شیوه زمینه‌ای. خانواده‌پژوهی. سال پنجم. شماره 19.
23. مریدی، سیاوش و علیرضا نوروزی. (1373). فرهنگ اقتصادی. تهران: پیشبرد و نگاه
24. مصاحبه با خبرگان حوزه فعالیت‌های قرآنی. (سیاست‌گذاران و تولید کنندگان)
25. مصوب شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی. (1394). مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی.
26. ملک‌محمدی، حمیدرضا. (1383). مدرس و سیاست‌گذاری عمومی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
27. ملکی‌فر، عقیل و سارا علوی. (1385). هجرت عظمی در صنعت و فنّاوری. اندیشکده صنعت و فنّاوری (آصف).
28. منشور توسعه فرهنگ قرآنی. (1388). . (نخستین سند راهبردی امور قرآنی کشور) مصوب شورای انقلاب فرهنگی.
29. Albarran, A. (2009). Hand Book of Media Management and Economic. Lawrence Erlbaum Associates. publishers, London. 
30. Cottle, S. (2012). Media Organization and Production. Mapping the Field, Book Chapter.
31. Doyle, G. (2013). Understanding Cultural Economics. (2nd ed.). London: Sage Publications.
32. Achtenhagen, L. (2008). Understanding Entrepreneurship in Cultural Products. Journal of Business Studies. 5(1).
33. Picard, R. G. (2010). Unique Characteristics and Business Dynamics of Culture Products. In: Journal of Media Business Studies. 2(2).
34. Reca, A. (2012). Issues in Media Product Management. In: Handbook of Media Management and Economics.
35. Zott, C. & R. Amit. (2010). Business Model Design. An Activity System Perspective. Long Range Planning. 43(2–3).