TY - JOUR ID - 100944 TI - تاریخ‌نگاری عقلانیت نقاد: موردکاوی نهاد‌های علمی و فرهنگی دوره تیموری JO - فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ JA - JSFC LA - fa SN - 2008-3696 AU - فیروزی, فاطمه السادات AU - عمادی, عبدالرسول AU - منصوری, علیرضا AD - دانشجوی دکتری تاریخ علم دوره اسلامی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی AD - رئیس مرکز سنجش آموزش کشور AD - دانشیار فلسفه علم و فنّاوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 13 IS - 51 SP - 55 EP - 79 KW - عقلانیت نقاد KW - جامعه‌شناسی علم KW - فلسفه تکنولوژی KW - تیموریان KW - نهاد‌های علمی و فرهنگی KW - خانقاه KW - نقشبندیه DO - 10.22034/jsfc.2020.100944 N2 - در رویکرد عقلانیتِ نقاد، نهاد‌های علمی به‌مثابه فنّاوری‌های اجتماعی در نظر گرفته می‌شوند. عقلانیت نقاد ظرفیت‌های مناسبی برای تحلیل نهاد‌ها و بررسی ابعاد اجتماعی آنها و منطق تحول آنها در اختیار ما قرار می‌دهد. تاریخ‌نگاری عقلانیت نقاد نیز مستلزم بررسی مسائل تاریخی از طریق شناخت «موقعیت مسائل» است. در مقاله حاضر با عنایت به آموزه‌های عقلانیت نقاد درخصوص فنّاوری‌ها و همچنین در پرتو ملاحظات تاریخ‌نگارانه این رویکرد، به بررسی وضعیت نهاد‌های علمی و فرهنگی دوره تیموری می‌پردازیم. گزارش‌های تاریخی نشان‌دهنده حمایت تیموریان از نهاد‌های علمی و فرهنگی در دوره مذکور است. آموزه‌های عقلانیت نقاد درخصوص فنّاوری‌های اجتماعی (یعنی نهادها) و ملاحظات تاریخ‌نگارانه این رویکرد، ما را به‌سمت این فرضیه هدایت می‌کند که حمایت‌ از علم و فرهنگ در این دوره با توجه به شرایط سیاسی و مذهبی و خصوصاً صف‌بندی‌های فرقه‌ای قابل‌فهم است و صرفاً نتیجه علاقه شخصی حاکمان به علم و فرهنگ نیست. UR - http://www.jsfc.ir/article_100944.html L1 - http://www.jsfc.ir/article_100944_7c7cd6630d8601dac5eb8cf7914e8056.pdf ER -